Praktika onak eta estrategia metodologikoak

Ainhoa Pujanaren bideoa ikusi eta gero, praktika onak lortzeko osagaiei buruz pentsatzen aritu naiz. Oso interesgarriak eta egokiaki iruditu zaizkit Ainhoa Pujanak aurkeztu dituen sei, ingelesez Cdun, osagaiak.

Praktika onak lortzeko formulari ezinbestekoa den gauza bat falta zaiola uste dut: NAHIA. Honi esker, aipatutako osagai guztiak aurrera eraman ahal ditugulako. Beraz, praktika onen formula honako hau dela esan genezake:

Formula lortu dugun arren, irakasteko estrategia metodologikoak behar ditugu. Bestela ezingo genuke irakaskuntza egoera egokirik sortu. Ainhoa Pujanak adierazi duen bezala, irakasle guztiok daukagu estrategia metodologikodun motxila bat. Bakoitzak berea du eta ez du zertan ondokoaren motxilaren kopia bat izan behar. Nire kasuan, eta nire motxilatxoa antolatzeko eta betetzeko asmoarekin, estrategia hauek daude barruan eya beste hauek sartuko ditut.

Dauzkadanetatik ez dut bat bera ere kendu nahi, baina oraingoz bi gehiago sartzeko prest nago. Ez dut motxila pisutsu eta konplexu bat nahi, egokia eta zehatza ordea. Hala ere, beharbada denborak aurrera egiten duen heinean motxilaren berrantolaketa gehiago egin beharko ditut.

Aipatutako guztiagatik, irakasle on batek praktika onen formula eta estrategia metodologikodun motxila eguneratua izan behar du bere lana ahalik eta hoberen burutzeko.

Kultura digitala

eDIGCOMP ikastaroan gaitasun digitalarekin zerikusia duten kontzeptu desberdinen berri izan dugu, eta oraingoan kultura digitalaren unea heldu da. Baina, zer da kultura digitala?

Esan genezake, teknologia digitaletan oinarritutako kultura dela kultura digitala. Beraz, nahitaez gaur egun oso garrantzitsua den zerbait da. Amaia Arroyok #kdigitala aberasteko arrazoiak deituriko bideoan dioen bezala, kultura digitala "heldu da eta geratzeko dago hemen". Ondorioz, egin dezakegun gauza bakarra baikortasunez hartzea eta gauza onak eta ederrak egitea da.

Horretarako, teknologia ulertzea beharrezkoa da, gure mugak zabaldu ahal izateko. Mugak zabaltzean, gure ikasteko ingurune pertsonala (PLE) handitu eta sendotu egiten da. Beraz, zenbat eta baliabide gehiago izan, orduan eta mundua eta gizartea hobetzeko aukera gehiago dauzkagu.

Hori dela eta, irakasle bezala dauzkagun ikasteko baliabideei eta moduari buruzko hausnarketa sakona egin behar dugu. Honi esker, gure PLEa hobeagoa izango delako eta ikasleekin beste jarrera bat hartuko dugulako.

Gaitasun digitala neurtzen

Aurrekoan markoei buruzko hausnarketa egin nuen, zeinetan jarrera irekiaz eta gaitasun digitala lantzeko bost ataletaz erreflexionatu nuen. Oraingoan ordea, konpetentzia digitala neurtzeko galdetegiaz arituko naiz. eDIGCOMP ikastaroan IKANOS proiektuaren berri izan baitugu.

IKANOS proiektuak gaitasun digitalak ebaluatzeko autodiagnostikoko galdetegi bat du, on-line egiten dena. Galdetegi honi esker hiritar bezala daukagun profil digitalaren berri izan ahal dugu. Era erraz batean eta 15 munututan, gutxi gorabehera, egiten den inkesta bat da. Emaitzak aginte taula eta txosten baten bidez helarazten dizkizute momentuan bertan.

2. jarduera gisa, IKANOSen galdeketa egin behar izan dugu. Benetan interesgarria den inkesta bat da, bakoitzaren gaitasun digitala neurtzen delako. Esan bezala, 15 minutu inguruko ariketa da, baina niri luze samarra iruditu zait. Zenbait kasutan ITEMak orokorregiak iruditu zaizkit, beharbada zehatzagoak balira, zuzenago erantzungo nuke. Hala ere, nire ustez gaitasun digitalaren arlo guztiak ukitzen ditu inkestak. Beraz, esan nezake, erraminta egokia dela konpetentzia digitala neurtzeko.

Aipatu bezala, galdetegia egin eta emaitzak eskuratu ditut. Galdeketa egiten nuen bitartean guztiz kontzentratuta nenbilen ITEM bakoitzean, erantzunak ahalik eta zuzenenak emateko. Emaitzak agertu direnean ordea, zenbait sentimendu kontrajarri izan ditut. Alde batetik, poztu naiz eta harro sentitu naizela onartu behar dut; urteak baitaramatzat konpetentzia digitalean trebatzen. Baina bestetik, dezepzioa sentitu dut, uste baino hutsune gehiago ditudalako.

Laburbilduz, IKANOSek eskura jartzen duen galdetegia guztiz baliagarria da hiritak batek duen maila digitala neurtzeko. Irakasle bezala, gaitasun digitalaren ardura ezinbestekoa dela deritzot. Beraz, sentimendu kontrajarriak eta hainbat gauza hobetzeko izan arren, gogor ekin behar diogu gure lanbidean gero eta garrantzitsuagoa den konpetentzia honen trebakuntzan.

Markoei buruzko hausnarketa

eDIGCOMP deritzon ikastaroaren 1. blokeko jardueran markoei buruzko hausnarketa egitea eskatzen zaigu, irakasleen gaitasun digitalaren marko bateratuei buruzko hausnarketa alegia.

Horretarako, lehenik eta behin, irekia izatea zer den definitu behar da. Carlos Castañosen Hezkuntza Irekia bideoa ikusi ostean, argi dago irekia izatea jarrera kontua dela, besterik ez.

Azkenengo lau hamarkadetan baliabide teknologikoen eta digitalen bilakaera ikaragarrizkoa izan da, Grainne Conolek adieraz zuen bezala. Batzuen ustez, bilakaera horren ondorioz web-a hil egin da, gaue egun app-en bidez dena egiten baitugu. Hala ere, badaude beste batzuk web-a bizirik dagoela aldarrikatzen dutenak.

Horrek, bilakaera horrek hain zuzen, hainbat gauza ekarri dizkigu, adibidez edukiak elkarbanatzeko aukera. Honek, bost baimenen sorkuntza behartu du, edukien askatasuna mugatzeko.

Baimen hauei esker jakintza askea argiago geratzen da, eta ondorioz argi dago irekia izatea jarrera kontu bat dela. Bakiotzak erabakitzen baitu bere edukiaren irekiera. Jarrera aske honek guztion onura sendoa dakar, zeinetan edonork parte hartu dezake.

Gaitasun digitalari dagokionez, jarrera irekia izatea badu bere garrantzia eta urteetam zehar gauzak ondo eta txarto egin dira hezkuntza arloan. Alde batetik, pertsona eta erakundeen artean edukiak elkarbanatzeko, on-line ikastaroak egiteko, etab. plataformak eta tokiak egin dira. Hauek ondo egindako adibideak dira, nahiz eta oraindik zer hobetu izan. Bestetik, badira txarto egindakoak ere. Eredu kontzeptual gutxi irakaslegoaren prestakuntzan eta teknozentrismoa bates ere. Azken honek gaitasun digitalaren oinarria ahaztu du, edukien ezagutza eta ezagutza pedagogikoa ahazten baitu.

Gaitasun digitalaren harira, Kataluniako Proyecto Interdepartamental de CDD de Cataluñan adierazi zuten bezala, irakaslearen gaitasun digitala instrumentalaren eta metodologiaren gehiketa da. Maite Goñiren #kdigitalaren markoak azaltzen #eDIGCOMen bideoan ondo azaltzen den bezalaxe, aipatutako proiektuan bost dimentsio banatzen dituzte kataluniarrek. Hauen antzekoak dira Europak proposatzen dituen atalak gaitasun digitala landu ahal izateko.

Guzti hau kontuan izanik, esan genezake jarrera irekia izatea oso garrantzitsua dela gaur egungo gizartean eta hezkuntza esparruan. Batek sortutako materiala berregin, birmoldatu, osotu eta hobetu ahal dugulako denon artean. Horrez gain, gaitasun digitalaren kontzientzia izatea ere ezinbestekoa da, eta hau aurrera eramateko landu beharreko eremuak argi izatea ere. Horrela irakasleon lana osoagoa eta hobeagoa izango da.

Eraberritu ala hil

Bere garaian Miguel de Unamunok esan zuen aurrerapena eraberritzean datzala, eta hitz horiek kontuan izanda aurten on-line ikastaro bi egiteko asmoa daukat.

Horietako bat eDIGCOMP Konpetentzia Digitala Irakasleentzat eta Ikasleentzat deitzen da. Ikastaro honen helburua da sarearen eta konektibitatearen potentzialaz jabetzea eta teknologia ikasgelan eta ikastetxean aplikatzeko oinarrizko konpetentziak garatzea, zeharkako ikaskuntza irekia sustatzeko elementu gisa. Beraz, egun hauetan argitaratuko ditudan hainbat sarrera ikastaro honekin izango dute zerikusia. Denak eDIGCOMP estekarekin batuko ditut.

Dudan jartzen irakasten

Irakastea...

Bederatziaren taula

De las políticas de integración de las TIC a las buenas prácticas: evaluación - Manuel Benito

La competencia digital en el alumnado de la ESO: de la definición teórica a la realidad práctica - Antonio Pérez

Pere Marquésen hitzaldiaren sintesiaren power pointa

Técnicas contra el fracaso escolar y para mejorar el aprendizaje en general - Pere Marqués from txikerra

Técnicas contra el fracaso escolar y para mejorar los aprendizajes en general - Pere Marqués

10 recomendaciones para trabajar las TIC en la ESO - Pere Marqués

Lehen ordezkapenaren amaiera

Nire lehen ordezkapena amairzear dago, eta orain ordezkapen honen unerik garratzenak dastatzen nabil.

Egun bat besterik ez da geratzen, pasadan hileko errutira berera bueltatzeko. Egia da, alde batetik errutina hori faltan dudala. Zeinu Hizkuntzako klaseko lagunak eta irakaslea, alemanierako ikasketa errutina finkoa eta lanik ez edukitzearen lasaitasuna. Baina aitortu behar dut, bestetik, faltan izango dudala irakastea. Eguneroko isiltasun eskaerak, ikasleen lotsagabekeri eta ausardia inozenteren nahasketa, ikasleen euskaraz hitz egiteko ahalegin korapilotsuak, ariketak prestatzea, ikasleen kexak... beno, azken hori ez daukat oso argi!

Irakasle gisa etorri nintzen Madre de Dios ikastetxera, baina ikasle ere bihurtu nintzen bertan. Egunero ikasleek egoera berri bat aurkeztu didate eta horiei aurre egiten ikasten ibili naiz ordezkapen osoa. Beraz, nolabait irakasle eta ikasle izan nahiz aldi berean. Badakit, gehienentzat behintzat, euskarako ordezko bat besterik izen ez naizela; baina haiek niretzat nire lehen ordezkapena izan dira.

Sei unibertso, 124 mundu

Azkenean irakasle bihurtu naiz. Badira bi aste ordezkapen bat egiten hasi nintzela Madre de Dios Ikastetxean. B ereduko ikasleei euskara irakasten diet, 1. DBHtik 2. batxilergora arteko sei taldetan nabil.

Egunero zerbait berria ikasten dut bai irakasle bai ikasleengandik. Egunero dago zerbait liluratzen nauena eta nire irakasle izaera sendotzen duena. Badira egun onak, baina badira ere ez hain onak direnak. Hala ere, gogotsu altxatzen naiz egunero.

Banekien pertsona bakoitza mundu desberdin bat izan zitekeela, baina orain, irakasle lanari esker, esan dezaket mundu bat baino gehiago galaxia bat izan daitezkeela ikasleak; eta taldeak, unibertso bat.

Beraz, aurrerantzean, ordezkapenak dihardun bitartean, ene sei unibertso berrietan sorturiko egoerak, kezkak eta galderak plazaratuko ditut zuon erantzunen zai.

Euskara gorren oztopo?

Orain dela urtebete aurreko blogean idatzi nuen Euskaragabeei buruz. Orduan eta orain harritzen nauen gaia da hau, harritu eta kezkatu ere.

Orduko sarreran batxilergoko ikasleekin gertatzen zenaz berri eman eta hausnartu nuen. Baina gaur, ia urtebete geroago, konturatu naiz euskaragabetasun hori etorkinetatik haratago joan daitekeela.

Badakizuen bezala Zeinu Hizkuntza (ZH) ikasten nabil inolako helburu profesionalik gabe. Atzo gure ZHko irakasleak honako hipotesi eta galdera sakona bota zigun: 

Bihar gure medikuak gor edo itsu geratuko garela esango baligu, zein nahiago genuke? eta zergatik?

Gai honi bueltaka nenbilela iazko Eskola Inklusiboko artikulua gogoratu nuen: "Gortasuna duten ikasleei erantzuna eman eskola inklusiboan". Artukulu honek hezkuntza eta gorren arteko informazioa Interneten bilatzera bultzatu nau. Orduantxe aurkitu dut "Las familias de estudiantes sordos/as denuncian al gobierno vasco" deituriko artikulua.

Bertan irakurritakoak nire harridura areagotu du eta hainbat galdera (erretoriko agian) sorrarazi dizkit:

• Gortasuna ez da elgerkeriaren sinonimoa, ezta?
• Ikasle gorrak ZH eta gaztelaniak (azken hau idatziz) osaturiko hezkuntza batean ikasten dute, ezta?
• Gorrek entzuleok baino oroimen bisual garatuagoa badute, zein da hitz egingo ez duten hizkuntza elebidun bat ikasteko oztopoa?

Ez dakit egia edo gezurra den hizkuntzen ikasketen eta goi-mailako ikasketetan dauden gorren kopuruaren arteko harremana. Baina badakit, bai, oraingoan ere euskara dela kaltetuena ikasle gorren aurretik.

Nire ustez, ikasle gorrak eta gorren komunitatea kaltetzen duen arrazoi nagusia gizartea bera da. Eta hizkuntzen ikaskuntza murrizteak ekar dezakeen gauza bakarra ez jakintasuna eta komunikazio oztopoak dira.

Beraz, zergatik ez gara saiatzen gizartea deituriko oztopoa leuntzen?

1969 vs. 2009

Argazki hau facebook-ean Masterreko ikaskide batek zintzilikatu du, eta nik hona ekarri dut honako galderarekin: HAU OTE DA GURE ETORKIZUNA?